ارزیابی موشکافانه (Due Diligence) در دنیای کسب وکارهای نوپا
ارزیابی موشکافانه هنر سبک و سنگین کردن یک فرصت سرمایه‌گذاری به‌موازات پتانسیل‌ها و ریسک‌های آن است. محور اصلی این فرایند مبتنی بر شناسایی فرصت‌های خلق‌شده و تخمین و ارزیابی مزیت‌های پایدار و متغیر آن‌هاست.
چک‌لیست ارزیابی موشکافانه
ارزیابی فرصت‌ها و دستیابی به منطق پایدار سرمایه‌گذاری مستلزم بهره‌گیری از رویکرد و نگرش استاندارد به مقوله ارزش‌گذاری و ارزیابی موشکافانه است. لذا در ادامه چک‌لیستی از معیارهای مؤثر در ارزیابی موشکافانه را ارائه می‌نماییم که می‌توانند از دو جنبه شناخت فرایندها و اسلوب‌شناسی برای علاقه‌مندان و نیز عملیاتی سازی و اجرای فرایند ارزش‌گذاری و ارزیابی موشکافانه برای دست‌اندرکاران حوزه سرمایه‌گذاری جسورانه یا خطرپذیر مفید باشند.
|
چک‌لیست معیارها و سنجه‌های عمومی ارزیابی موشکافانه |
|
| محصول یا خدمت | ابتدا محصول یا خدمت را بطورکامل تشریح کرده و ضرورت‌های زیربنایی آن و نیاز بازار را برآورد نمایید. فازهای توسعه، پروتوتایپ، خریداران اولیه و مشتریان ثانویه را شناسایی نموده و نقشه راه توسعه محصول را ترسیم نمایید. |
| مشتریان، درآمد و مدل کسب‌وکار | ارزش پیشنهادی مشتریان (قابل‌سنجش) احتمالی بالا و قابل‌تشخیص باشد. نیاز بازار ایجادشده و مشتری ملزم به بهره‌گیری از محصول یا خدمت تعیین شود. سطوح قیمت‌گذاری محصول مشخص و حاشیه سود و هزینه‌های آن تعیین شوند. |
| اندازه بازار | هدف کنونی و اندازه بازار هدف را تخمین زنید. آیا با بازار بزرگ، روبه رشد و تا حدود مشخصی قابل‌اندازه‌گیری روبه‌رو هستید؟ |
| مدیریت | آیا عضو یا اعضای کلیدی تیم مهارت و تجربه کافی برای عملیاتی‌سازی کسب‌وکار را دارا هستند؟ و درباره فرایند و ساختار زمانی استخدام‌ها شفافیت وجود دارد؟ شکاف‌ها و ضعف‌های کلیدی تیم چه هستند؟ |
| رقبا و مزیت رقابتی | آیا محصول یا خدمت با توجه به ویژگی‌ها یا قیمت از نمونه‌های رقیب بهتر است؟ رقبای کنونی و آینده از باب ضعف‌ها و موانع کلیدی قابل‌شناسایی و ارزیابی هستند؟ |
| اثربخشی سرمایه‌ای و خلق ارزش | آیا یک الگوی کلی دستیابی به اهداف، محرک‌های ارزش و ضرورت‌های سرمایه‌ای وجود داشته و قابل‌تعمیم است؟ |
| مباحث مالی | آیا برنامه مالی مبتنی بر فرضیات واقع‌گرایانه و عواید منطقی تنظیم‌شده است؟ آیا فرضیات موردنظر در پیش‌بینی ۲ تا ۳ ساله نیز قابل‌تعمیم و بامعنی خواهند بود؟ |
| راهبرد خروج | آیا چارچوب زمانی خروج تعیین‌شده و دامنه خریداران هدف و مشتریان احتمالی کسب‌وکار مشخص است؟ |
با توجه به معیار امتیازات دریافت شده در این فرایند می توان درباره سرمایه گذاری تصمیم مناسب و درست را اتخاذ نمود.
نگارش و تدوین: سید ایمان میری کرهرودی
