آینده‌پژوهی – صدای پای آینده را بشنوید!
آینده‌پژوهی شامل پژوهشهایی است که با بررسی الگوها، روندها، عوامل موثر و جستجوی منابع، آینده‌های محتمل را تصور و به برنامه‌ریزی برای آنها می‌پردازد.
دنیای امروز با سرعت بیشتری در حال تغییر است. تغییرات گسترده فناوری، وابستگی متقابل افراد به یکدیگر، تمرکز زدایی از جوامع و نهادها همه و همه، جنبه‌هایی از زندگی ما را متحول کرده است. هرچه افراد این تغییرات را بهتر درک کنند، فرصت های بیشتری را برای زندگی و اثرگذاری مثبت بر آینده، ایجاد می‌کنند.
به عقیده وندل بل، آینده‌پژوه مشهور، آینده‌پژوهی در پی شناسایی، ابداع، ارائه، آزمون و ارزیابی آینده‌های ممکن و محتمل است تا بر پایه‌ی ارزش‌های جامعه، آینده‌های مطلوب را انتخاب و برای پی‌ریزی ساخت آن کمک کند.
اگر بخواهیم انسان خوبی باشیم، ناگزیر باید آینده‌پژوه باشیم. لازم است بصیرت افراد نسبت به آینده به دانشی فراتر از اینکه «آینده چه هست؟» و حتی فراتر از اینکه «چه می‌تواند باشد؟» مجهز شود. در واقع، این بصیرت باید به احساسی از اینکه «آینده چه باید باشد؟» مسلح گردد.
در آینده پژوهی باید به این موارد دقت کرد:
- آینده‌پژوهی پیش‌بینی آینده نیست، چراکه آینده قابل پیش‌بینی نیست. تنها کاری که ما می‌توانیم در قبال آینده انجام دهیم ساختن تصاویر و ایده‌هایی در مورد وقایع پیش‌روست. از این روست که حرف از سناریوهای مختلف برای آینده به میان می‌آید.
- آینده از پیش مقرر نمی‌شود. زمانی که از ممکن‌ها حرف می‌زنیم، تنها می‌توانیم احتمال رخدادها را در نظر بگیریم.
- ما آینده را با انتخابها و اقدامیات خود می‌سازیم. بنابراین مهم است بدانیم که چه چیزی ممکن، محتمل و یا مطلوب است.
کارآفرینی و استارت‌آپها آینده بسیاری از کشورها خواهد بود. برای یک فعال حوزه کارآفرینی شناخت روندهای موجود برای درک بهتر این آینده تا چه اندازه مهم است؟ دکتر سیاوش ملکی‌فرد و مهندس مسعود زمانی، آینده‌پژوه، در دو کارگاه مجزای کیمیاکالج با محوریت تحولات و مطالعات آینده به این سوال پاسخ می‌دهند.
سیاوش ملکی‌فر، دکتری آینده پژوهی از مرکز تحقیقات سیاسی کشور، کارگاه خود را با طرح سوالی از دانشجویان آغاز کرد؟ “به نظر شما دنیا رو به بهتر شدن پیش می‌رود یا بدتر شدن؟” و با مروری بر روند ۲۰۰ کشور در ۲۰۰ سال گذشته، به پاسخ این سوال پرداخت. سپس از روندهای عصر کشاورزی تا دانش و خلاقیت و منحنی لبخند در کسب‌وکارها گفت.
مسعود زمانی نیز، از دنیای دیروز و امروز و بر‌هم زنندگان بازی حاضر گفت.